ชาวครัวมีใครชอบกินเมนไทโกะหรือพวงไข่ปลาสีส้มๆ จากญี่ปุ่นบ้างไหมคะ ฉันเคยได้กินครั้งหนึ่งตอนไปเที่ยวญี่ปุ่น เขาใส่มาในข้าวหน้า เค็มๆ มันๆ อร่อยดี เดี๋ยวนี้เห็นหลายร้านในบ้านเราเขาเอามาใส่สปาเกตตี อุด้งครีมซอสดูน่ากินมาก เมนไทโกะหาซื้อได้ง่ายตามซูเปอร์มาร์เกตนำเข้าอาหารญี่ปุ่น เลยแวะมาแนะนำให้ทุกคนรู้จักกันค่ะ เผื่อใครเจอจะได้ไม่พลาดลองกินกันนะ
เมนไทโกะ (明太子, Mentaiko) ทำมาจากไข่ปลา Alaska pollock หรือปลาทาระ (Tara) วงศ์เดียวกับปลาค็อด เป็นปลาทะเลเนื้อขาว โดยจะนำไข่ปลาที่มีลักษณะเป็นพวงเม็ดเล็กละเอียดใสมาหมักบ่มด้วยเกลือกับผงเครื่องเทศและพริก ได้รสเค็มๆ เผ็ดๆ เรียกว่า Karashi mentaiko หรือ mentaiko แต่ถ้านำไข่ปลามาหมักเกลือ ชาวญี่ปุ่นเขาก็จะเรียกต่างออกไปว่า Tarako
Tarako ที่หมักแค่เกลือจึงมีสีชมพูอมส้ม รสชาติเค็มอ่อน ขณะที่ Mentaiko มีสีแดงส้มสดขึ้นมาจากพริก ยิ่งเห็นว่าเมนไทโกะมีสีแดงเข้มมากเท่าไหร่ ยิ่งเป็นตัวบ่งชี้ระดับความเผ็ดเลยค่ะ และด้วยรสชาติเผ็ดเค็มที่เข้มข้นกว่าทำให้เมนไทโกะเป็นที่นิยมากกว่าทาราโกะ
คนญี่ปุ่นนิยมนิยมกินเมนไทโกะทั้งดิบและสุก ปรุงอาหารได้หลากหลาย ตั้งแต่เมนูยอดนิยมอย่างสปาเกตตี้ อุด้งเมนไทโกะ ใส่ราเมน ไส้โอนิกิริ (ข้าวปั้น) ผสมกับมายองเนสเป็นสเปดทาขนมปัง แซนด์วิช หรืออร่อยเรียบง่ายแค่กินกับข้าวสวยร้อนๆ รสชาติเผ็ดๆ เค็มๆ มันและความกรุบของไข่ปลาก็ทำเอาข้าวหมดถ้วยได้แบบไม่ต้องพึ่งพากับข้าวอื่นๆ
Mentaiko มาจากไหน
เมนไทโกะเป็นที่นิยมมากในญี่ปุ่น จนแทบไม่รู้เลยค่ะว่า แท้จริงแล้วไข่ปลาหมักนี้มีต้นกำเนิดมาจากประเทศเกาหลีใต้ ในศตวรรษที่ 17 ชาวประมงชาวเกาหลีใต้ได้คิดหาวิธีถนอมไข่ปลาพอลลอค ซึ่งจับได้เป็นจำนวนมากตามแนวชายฝั่งทะเลเกาหลี ไข่ปลาหมักนี้มีชื่อเกาหลีว่า มยองนัน จอต (myeongnan jeot) นิยมกินเป็นกับข้าวคู่กับข้าวสวย เสิร์ฟกับน้ำมันงาเล็กน้อย หรือใส่ในไข่ตุ๋น ข้าวผัด อีกทั้งยังเป็นเมนูกับแกล้มกินคู่เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มยองนัน จอต นิยมกินกันมากโดยเฉพาะจังหวัดฮัมกย็องใต้ ประเทศเกาหลีเหนือ และจังหวัดคังวอนกับปูซาน ประเทศเกาหลีใต้
จนเมื่อโทชิโอะ คาวาฮาระ ชายชาวญี่ปุ่นที่เติบโตและใช้ชีวิตอยู่ในปูซาน เกาหลีใต้ ได้เดินทางกลับมาญี่ปุ่น และก่อตั้งบริษัทขายอาหารกระป๋องนำเข้าจากต่างประเทศ ที่จังหวัดฟุกุโอกะ เกิดหวนนึกถึงรสชาติไข่ปลาพอลลอตหมักที่เคยได้กินครั้งอยู่เกาหลี จึงพยายามทดลองหมักไข่ปลาดูบ้าง ปรับเปลี่ยนรสชาติให้ถูกปากคนญี่ปุ่นและค้นพบวิธีหมักที่ได้รสอูมามิ ไม่คาว และเรียกมันว่า ‘เมนไทโกะ’
โทชิโอะ คาวาฮาระ กลายเป็นผู้ก่อตั้งบริษัท Aji no Mentaiko Fukuya ขายเมนไทโกะแห่งแรกและเก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น อีกทั้งยังเป็นคนสอนชาวญี่ปุ่นทำเมนไทโกะแบบไม่หวงวิชา ตั้งใจให้ชาวฟุกุโอกะและคนญี่ปุ่นได้รู้จักรสอร่อยของเมนไทโกะ หากินเมนไทโกะกันได้ง่ายขึ้น กระทั่งเมนไทโกะกลายเป็นของดีขึ้นชื่อประจำฟุกุโอกะเรื่อยมาจนถึงทุกวันนี้
ปัจจุบัน เมนไทโกะยังคงได้รับความนิยมเป็นพิเศษในฟุกุโอกะ และเมืองในจังหวัดคิวชูตอนเหนือ ความอร่อยของเมนไทโกะไม่ได้จำกัดอยู่แค่วัตถุดิบปรุงอาหารเท่านั้น ทุกวันนี้ขนมขบเคี้ยวที่ทำจากเมนไทโกะมีให้เลือกหามากินมากมาย ทั้งคารินโตะ ขนมแป้งทอดดั้งเดิมสไตล์ญี่ปุ่นปรุงรสด้วยเมนไทโกะ ข้าวเกรียบกุ้งเมนไทโกะ ข้าวเกรียบมันฝรั่งเมนไทโกะ ไปจนถึงสเปดเมนไทโกะ
ในซูเปอร์มาร์เกตบ้านเราก็หาซื้อเมนไทโกะได้ค่ะ อย่างภาพด้านบนมีขายที่ดองกี้บ้านเรา เป็นอันที่เชฟพี่บิ้ม-กินแหลก เคยแนะนำไว้ เพราะทำอาหารได้หลายอย่าง กินคู่กับข้าวสวยได้เลยโดยไม่ต้องปรุงสุกหรือเอาไปย่างให้หอมก่อนก็ได้ และที่หนึ่งในใจพี่บิ๊มคือเอาไปทาขนมปังปิ้งรสชาติออกมาญี่ปุ๊นญี่ปุ่น
วิธีทำดังนี้ เอาขนมปังฝรั่งเศสผ่าครึ่งทาเนยให้ทั่วแล้วเอาเข้าเตาปิ้งให้กรอบ (ประมาณ 5 นาที) เอาออกมาพักไว้ก่อน ใช้สันมีดขูดไข่ปลาเมนไทโกะออกจากพวงไข่ 1 พวง ผสมกับมายองเนสชิมรสตามชอบ แล้วเอาไปทาลงบนขนมปัง (อยากทาหนาเท่าไรก็จัดไปอย่าไปยั้ง) จากนั้นก็เอาเข้าเตาปิ้งจนกรอบจ้า เอาออกมาโรยสาหร่ายแล้วกินตอนร้อนๆ บอกเลยอร่อยมาก จงไปตำ! กรอบนอกนุ่มในหอมกลิ่นไข่ปลากับสาหร่ายและมันมายองเนส
อ้างอิง
https://www.wistos.com/pages/menbei-yamaguchi-aburaya-fukutarohttps://m.facebook.com/translatordiaryjp/photos/a.768644219889816/2687245174696368/?type=3
https://danielfooddiary.com/2013/10/16/fukuya-mentaiko/
https://kids.kiddle.co/Pollock_roe
https://www.bokksu.com/blogs/news/what-is-mentaiko-discover-japanese-mentaiko-pasta
