ไม่ว่าจะชนชาติใดหรือเชื้อชาติไหน เราเชื่อว่าขึ้นปีใหม่นั้นมีบรรยากาศคลับคล้ายกัน
บรรยากาศที่เต็มไปด้วยรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ ท่ามกลางญาติสนิทมิตรสหายที่กลับมาพร้อมหน้าพร้อมตากันนานทีปีหน และแน่นอนว่าโต๊ะอาหารของมื้อปีใหม่จึงพิเศษกว่าวาระใดในรอบปี ด้วยนอกจากจะเต็มเพียบไปด้วยของอร่อยละลานตา บรรดาอาหารเหล่านั้นยังแอบซ่อนความหมายเป็นสิริมงคล รวมถึงกิมมิกสนุกๆ สร้างบรรยากาศรื่นรมย์ให้การเริ่มต้นปีเต็มไปด้วยความพิเศษ
ทว่าความพิเศษของอาหารปีใหม่ในแต่ละวัฒนธรรมนั้นก็แตกต่างกันไปตามวัตถุดิบ ความเชื่อ รวมถึงปัจจัยทางสังคมอีกหลายอย่างที่ทำให้เราตื่นตาเมื่อได้รู้เรื่องราวเบื้องหลังของแต่ละจาน
เหมือนอย่างบรรดาอาหารปีใหม่รอบโลกต่อไปนี้ ที่เราอยากชวนไปทำความรู้จักพร้อมกัน
ทามาเล่ (Tamales) ประเทศเม็กซิโก
ถ้าคนไทยมีข้าวต้มมัดเป็นอาหารประจำในงานมงคล คนเม็กซิกันเองก็มีเมนูคล้ายกันไว้เสิร์ฟในเทศกาลมงคลอย่างปีใหม่ สิ่งนั้นคือ ‘ทามาเล่’ อาหารที่นำเนื้อสัตว์ ข้าว ชีส และผลไม้แห้งมาผสมรวมกัน ยัดใส่กาบข้าวโพด แล้วนึ่งจนสุก กระทั่งได้เป็นอาหารหน้าตาคล้ายข้าวต้มมัดทว่ารสชาติคล้ายคลึงกับข้าวห่อใบบัวของคนแดนมังกร แถมห่อเดียวอิ่มตื้อ เพราะอุดมด้วยพลังงานเต็มปรี่ กว่านั้นชาวเม็กซิกันยังนิยมกินทามาเล่คู่กับสตูเนื้อมะเขือเทศเพิ่มสัมผัสความสดชื่น จนกลายเป็นเซตอาหารปีใหม่ที่ได้รับความนิยมสูงในเม็กซิโก เรื่อยไปถึงสเปน รวมถึงอีกหลายประเทศลูกอาณานิคมของสเปนอย่างประเทศฟิลิปินส์อีกด้วย
โซบะ (Soba) ประเทศญี่ปุ่น
หลายคนอาจไม่รู้ว่าแท้จริงแล้ว ‘โซบะ’ เส้นเหนียวหนึบที่เรากินกันนั้นไม่ได้ทำจากแป้งสาลีธรรมดา ทว่าเป็นแป้งโม่จาก ‘เมล็ดโซบะ’ พืชลักษณะคล้ายต้นฝ้าย ซึ่งมีเมล็ดกลิ่นหอมเป็นพิเศษ เมื่อนำมาผ่านกระบวนการโม่เปลี่ยนเป็นแป้งและนำไปนวดจนกลายเป็นเส้นโซบะจึงมีกลิ่นรสเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนเส้นบะหมี่ทั่วไป กว่านั้น โซบะยังนับเป็นอาหารมงคลของคนญี่ปุ่น ไม่ว่าจะงานรื่นเริงหรือเทศกาลใหญ่ในรอบปีเช่นปีใหม่ โซบะก็มักปรากฏหน้าค่าตาขึ้นบนโต๊ะอาหารของคนญี่ปุ่นเสมอ ด้วยเส้นโซบะนั้นยาวและเหนียวนุ่ม ซ่อนนัยยะถึงอายุยืนยาวและความอุดมสมบูรณ์ของชีวิตที่จะเริ่มต้นขึ้นในปีถัดไป เรียกว่านอกจากอร่อยแล้วยังเต็มไปด้วยความหมายมงคลอีกต่างหาก
ปลาเฮร์ริ่งหมัก (Pickled herring) ประเทศแถบสแกนดิเนเวีย
ปลาเฮร์ริ่งคือชื่อสามัญของบรรดา ‘ปลาหลังเขียว’ ที่มีชุกชุมในท้องทะเลแถบสแกนดิเนเวีย และด้วยความที่มันมีมากนี่แหละ เฮร์ริ่งจึงกลายร่างเป็นปลาหมักไม่ต่างจากที่เราชาวลุ่มแม่น้ำทำปลาร้าเก็บไว้กินกันข้ามปี ทว่าพิเศษหน่อยตรงที่เหล่าปลาเฮร์ริ่งนั้นมีลักษณะเป็นมงคล กล่าวคือ มีหนังและเกล็ดสีเงินปนเขียวคล้ายกับสีของเหรียญเงิน ชาวสแกนดิเนเวียจึงนิยมนำมันมาปรุงเปลี่ยนเป็นอาหารจานอร่อย ไม่ว่าจะแซนด์วิชหน้าเปิด หรือสลัดปลาเฮร์ริ่ง เพื่ออำนวยอวยพรให้ครอบครัวอยู่ดีมีเงินใช้ตลอดทั้งปีถัดไปนั่นเอง
พุดดิ้งข้าว (Rice Pudding) ประเทศสวีเดน
วัฒนธรรมการกิน ‘ข้าวตุ๋น (Porridge)’ นั้นได้รับความนิยมไปทั่วโลก ไม่ว่าจะโอ๊ตมีล โจ๊ก หรือข้าวต้มที่เราคุ้นเคยกันเป็นอย่างดีก็ล้วนเป็นกระบวนการนำข้าวมาต้มกับน้ำหรือนมจนเละ ทั้งเพื่อเพิ่มปริมาณ และเพื่อสร้างสัมผัสใหม่ๆ แบบที่ข้าวเมล็ดร่วนให้ไม่ได้ สำหรับในประเทศสวีเดนเองก็มีเมนูข้าวตุ๋นที่ได้รับความนิยมในเทศกาลปีใหม่เป็นพิเศษ เรียกกันว่าพุดดิ้งข้าว (Rice pudding) ที่มีจุดกำเนิดตั้งแต่ศตวรรษที่ 13 ก่อนจะได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในช่วงศตวรรษที่ 17 ส่วนความว้าวของเมนูนี้ก็คือ ในถ้วยข้าวตุ๋นแต่ละชามนั้นจะแอบผสมถั่วอัลมอนด์เอาไว้ด้วย! เรื่องสนุกก็คือใครตักได้อัลมอนด์เข้าปากละก็เตรียมรับโชคใหญ่ในปีหน้าได้เลย
ทับทิม (Pomegranate) ประเทศตุรกี
รู้หรือไม่ว่าผลไม้ริมรั้วอย่างทับทิมนั้นมีต้นกำเนิดไกลถึงดินแดนเปอร์เซียอย่างอิหร่าน ก่อนจะขยายความนิยมไปทั่วทั้งตะวันออกกลาง รวมถึงประเทศตุรกี และด้วยสภาพแวดล้อมใกล้กับเทือกเขาใหญ่นั้นเอื้อต่อการเพาะปลูกทับทิมเป็นพิเศษ ทับทิมตุรกีจึงผลใหญ่ เนื้อแดงก่ำ รสชาติหวานล้ำเหนือทับทิมที่ปลูกในดินแดนอื่น ทั้งยังกลายเป็นผลไม้มงคลของชาวตุรกีที่มีความเชื่อสืบทอดกันมาแต่โบราณว่ากินแล้วจะเสริมสร้างบารมี ช่วยให้สุขภาพดีไร้โรคภัย ทุกช่วงเทศกาลขึ้นปีใหม่ผลทับทิมสีแดงก่ำจึงไม่เคยห่างหายไปจากบนโต๊ะอาหารของชาวตุรกีมานับพันปี
เครดิตภาพ
pickled-herring : eatsmarter.com
