พูดถึงของขึ้นชื่อจากจังหวัดสมุทรสงคราม ผมเชื่อว่าหลายๆ คนตอบได้โดยไม่ต้องคิดเลยทีเดียว ไม่ว่าจะเป็นปลาทูแม่กลอง ส้มโอ ลิ้นจี่ นาเกลือ น้ำตาลมะพร้าว อีกมากมายจนคำตอบแทบไม่ซ้ำกัน แต่วันนี้กลับกัน ผมจะพูดถึงขนมหวานประจำท้องถิ่นที่น้อยคนจะรู้จัก พอเล่าไปเรื่อยๆ เชื่อว่าทุกคนจะร้อง “อ๋อ” จนคอแห้งเลยครับ ว่าทำไมถึงหากินได้ยาก
นั่นคือ ‘กล้วยลอยตาล’ หรือเดิมทีมีชื่อว่า ‘กล้วยลอยน้ำตาล’ เป็นขนมหวานที่หากินได้ยากมากถึงมากที่สุดในปัจจุบัน โดยเป็นการทอดกล้วยในน้ำตาลคล้ายกับการเชื่อมกล้วย และเป็นภูมิปัญญาของชาวสวนมะพร้าวในจังหวัดสมุทรสงครามในสมัยก่อน ส่วนชื่อขนม คำว่า ‘กล้วยลอยตาล’ เป็นชื่อที่ หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ เป็นผู้บัญญัติ เพราะท่านเคยมากินขนมที่สวนของลุงปรีชาแล้วถามชื่อขนม ลุงตอบว่า ‘กล้วยลอยน้ำตาล’ ท่านจึงตัดคำว่า ‘น้ำ’ ออก กลายเป็น ‘กล้วยลอยตาล’ ในที่สุด
ชาวสวนเล่าให้ฟังว่า “สมัยก่อนตอนเป็นเด็ก ขนมอย่างทุกวันนี้ไม่ค่อยมี หากอยากกินก็คงต้องโบกรถเข้าเมือง ขนมที่ชาวบ้านทำส่วนใหญ่เป็นขนมไทยที่ทำเฉพาะท้องถิ่น อย่างขนมกล้วย ขนมตาล ข้าวต้มมัด บางทีต้องรอโอกาสกว่าจะได้กิน แต่ด้วยความเป็นเด็ก และปู่ย่าตายายอยากให้ลูกหลานได้กินก็เลยทำขนมง่ายๆ โดยอาศัยหม้อที่กำลังต้มน้ำตาลมะพร้าวที่มีอยู่ในบ้าน เลยลองตัดกล้วยน้ำว้าห่ามๆ มาสักหวี โยนลงไปในหม้อที่กำลังต้มน้ำตาลมะพร้าวที่กำลังร้อนพล่าน รอ 3 ชั่วโมงถึงจะได้กิน พอได้ก็จะนำมาเสียบทางมะพร้าวแจกเด็กๆ รสชาติกล้วยที่ได้นั้นหอมหวานพอดี และต้องกินตอนร้อนๆ กลิ่นกล้วยกับน้ำตาลมันจะหอมฟุ้งพุ่งเข้ามาแตะจมูก เวลากินเข้าไปทุกอย่างจะละลายในปาก”
เป็นการเล่าที่ผมเห็นภาพไปพร้อมความรู้สึกที่เต็มอิ่ม หากได้ถือ ‘กล้วยลอยตาล’ กันคนละไม้สองไม้ กินไป วิ่งเล่นไป เป็นเด็กน้อยตามประสาเด็กแบบที่เขาเล่า คงดูน่าสนุกครับ
จะว่าไป ขั้นตอนการทำนั้นไม่ยากเลย แต่ถ้าต้องหาวัตถุดิบเอง ไหนจะน้ำหวานจากจั่นมะพร้าว แล้วยังต้องต้มน้ำตาลที่ใช้เวลาค่อนวันอีก นี่คงเป็นเหตุผลที่คลายความสงสัยว่าทำไมจึงหากินได้ยากนัก
แต่วันนี้ผมมีวิธีการทำกล้วยลอยตาลแบบประยุกต์ง่ายๆ ที่จะทำให้ทุกคนได้ลิ้มรองรสชาติของ ‘กล้วยลอยตาล’ กันครับ
กล้วยลอยตาล
วัตถุดิบ
- กล้วยน้ำว้าห่าม (เปลือกสีเขียวอมเหลือง) 12 ลูก
- น้ำตาลมะพร้าว 500 กรัม
- น้ำมะพร้าวอ่อน 500 มิลลิลิตร
- น้ำเปล่า 500 มิลลิลิตร
- อุปกรณ์: ไม้เสียบลูกชิ้น
วิธีทำ
- ตั้งน้ำมะพร้าวและน้ำตาลมะพร้าวบนหม้อ ตั้งไฟอ่อน-กลาง หากไฟแรงไปจะทำให้น้ำตาลไหม้
- นำกล้วยน้ำว้ามาปอกเปลือก แกะเยื่อออกให้หมด จากนั้นนำกล้วยไปล้างน้ำให้สะอาด
พอน้ำตาลเดือด ค่อยๆ หย่อนกล้วยลงไป ต้มทิ้งไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง ระหว่างนั้น ให้คอยตักฟองออก และ คอยสังเกตว่าน้ำตาลที่ต้มแห้งหรือไม่ หากน้ำตาลแห้งก็ค่อยๆ เติมน้ำลงไป - เมื่อกล้วยสุกจะมีลักษณะสีน้ำตาลแดงอ่อนๆ เป็นเงาสวย ตักเสิร์ฟใส่จาน หรือเสียบไม้เพื่อให้กินได้สนุกมากขึ้น
ลักษณะที่ดี
กล้วยลอยตาลมีลักษณะใสเป็นเงาสีน้ำตาลแดงอ่อนๆ เนื้อนุ่มรสหวาน ไม่เละ
ข้อน่ารู้
- กล้วยที่ทำความสะอาดต้องไม่เหลือเยื่อทิ้งไว้ มิเช่นนั้นจะทำให้น้ำตาลนั้นแดงไม่สวย
- ต้มกล้วยด้วยไฟกลาง ถ้าใช้ไฟแรงมากน้ำตาลจะไหม้เร็วแล้วกล้วยก็จะแข็งและเหี่ยว
- กินตอนที่ร้อนๆ จะอร่อยมาก
- โดยปกติการต้มน้ำตาลจะใช้น้ำหวานจากดอกจั่นมะพร้าว สูตรนี้เพื่อให้หาวัตถุดิบง่ายขึ้น เราจึงเลือกใช้น้ำมะพร้าวอ่อนแทนน้ำจากจั่นมะพร้าว
สั่งซื้อน้ำตาลมะพร้าว 100% จากบ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร ได้ที่
อ่านบทความเพิ่มเติม
