แต่ก่อนคุณตาชอบหิ้วข้าวเม่าทอดสลับกับกล้วยทอดมันทอดมาให้ฉัน แวะซื้อจากร้านขายกล้วยแขกที่อยู่ระหว่างทางกลับบ้านหลังออกไปเดินเล่นสวนสาธารณะเป็นประจำ ข้าวเม่าทอดมาร้อนๆ ฉันค่อยๆ บิแป้งส่วนที่เป็นข้าวเม่าเคลือบกล้วยไข่ออกเป็นแพทิ้งไว้ในถุง แล้วกินเฉพาะแป้งกรอบๆ กับกล้วยไข่หวานฉ่ำเป็นส่วนโปรดปรานที่สุด เปลือกที่เป็นข้าวเม่าฉันแทบไม่แตะ แต่ตาว่ามันเป็นส่วนที่อร่อยสุด จะให้ดีต้องกินพร้อมกันทั้งกล้วยทั้งข้าวเม่า
ข้าวเม่า คือเมล็ดข้าวอ่อนจากข้าวเจ้าหรือข้าวเหนียว ชาวนาแทบทุกภาคนิยมเอามาคั่วแล้วตำเก็บไว้กินได้นานแรมปี ไว้ทำขนม อาหารว่าง เช่น ข้าวเม่าหมี่ ข้าวเม่ารางน้ำกะทิ ข้าวเม่ากวน และข้าวเม่าทอดที่เป็นอาหารว่างกินเล่นทำจากข้าวเม่ากวนกับมะพร้าวจนเหนียว ห่อกล้วยไข่ก่อนชุบแป้งทอด ขายอยู่ในร้านกล้วยแขกคู่กับมันทอดกล้วยทอด ไปร้านไหนก็เจอข้าวเม่าทอดวางข้างกัน
ฉันที่เพิ่งเข้าใจความอร่อยของข้าวเม่าทอดเอาตอนเป็นผู้ใหญ่ รสชาติหวานมันหอมตัดเค็มนิดๆ เป็นส่วนผสมที่กลมกล่อมลงตัวเลยกลายเป็นคนชอบกินข้าวเม่าทอด รู้ตัวอีกที ข้าวเม่าทอดก็ไม่ได้หากินง่าย จำนวนร้านที่ทอดขายว่าน้อยแล้ว ยังหาร้านทอดอร่อยยากเข้าไปอีก บ้างก็แฉะอมน้ำมัน
ข้าวเม่าทอดร้านโต๊ะสมร
จนมาเจอร้านขายข้าวเม่าทอดชื่อ ‘ร้านกล้วยทอดโต๊ะสมร (เจ้าเดิม)’ เป็นร้านเพิงริมถนนตั้งอยู่ในซอยรามคำแหง21 ไม่ไกลจากที่ทำงาน คุณป้าปราณี-ปราณี บุศย์น้ำเพ็ชรเป็นเจ้าของร้าน รับช่วงต่อมาจากแม่สมร รสชาติข้าวเม่าทอดที่ร้านแป้งบางกรอบ ตัวข้าวเม่านุ่มหวานมันหอม กินกับกล้วยไข่สุกงอมให้รสหวานตัดเค็มปะแล่มจากแป้งฝอย เป็นข้าวเม่าทอดอร่อยที่คนละแวกนี้บอกกันปากต่อปาก ลูกค้าแวะเวียนเข้าออกร้านไม่ขายสาย
“ลุงซื้อกินมาตั้งแต่เป็นหนุ่มๆ 30 กว่าปีมาแล้วมั้ง ตั้งแต่สมัยแม่เขาขายอยู่ตรงโน้น” คุณลุงลูกค้าขาประจำคนหนึ่งชี้ให้เราดูที่ตั้งร้านเดิมของแม่คุณป้าที่อยู่ตรงหัวมุมถนนใกล้ๆ กัน
“แสดงว่ายังอร่อยเหมือนเดิม”
“อร่อยสิ ต่อไปก็รุ่นพวกหนูนั่นแหละ เป็นลูกค้าขาประจำ” คุณลุงยิ้มให้เราก่อนรีบวิ่งขึ้นรถพร้อมถุงข้าวเม่าทอด
ฉันตกปากรับคำอยู่ในใจ ข้าวเม่าทอดลูกละ 10 บาท ขายเป็นคู่ คู่ละ 20 อร่อยราคาดีขนาดนี้ได้แวะเวียนมาบ่อยๆ แน่
ลูกค้าหลายคนเป็นลูกค้าเก่าตั้งแต่สมัยที่ป้ายังเป็นลูกมือช่วยคุณแม่สมรขาย จนรับไม้ต่อเป็นเจ้าของร้านคนปัจจุบัน เคล็ดลับความอร่อยยังเหมือนเดิมตั้งแต่รุ่นแม่ คือเลือกวัตถุดิบดีและทำสดใหม่ ข้าวเม่าที่กวนมาจากบ้าจะนำมาปั้นสดห่อกล้วยไข่ ทยอยปั้นไปทอดไปเรื่อยๆ ลูกค้าจึงได้กินข้าวเม่าทอดร้อนๆ
ป้าปราณีว่า คนรุ่นใหม่หลายคนอาจยังไม่รู้จักเลยอยากให้ได้ลองกินขนมไทยอย่างข้าวเม่าทอดดูสักครั้ง หรือใครจะลองเอาไปทำกินดูก็ไม่หวงสูตรปรับเอาตามชอบ แต่ถ้ามันยุ่งยากเกินไปก็แวะมาซื้อร้านป้าปราณีได้ ทอดขายวันละ 40 คู่เท่านั้น 🙂
วิธีทำข้าวเม่าทอด
- เริ่มตั้งแต่เลือกข้าวเม่าอ่อน ไม่แก่จนเกินไป นำมาแช่น้ำ ซาวน้ำทิ้งล้างฝุ่นผงต่างๆ แล้วคัดเอาแกลบออก รินน้ำให้แห้งสนิทเอามาคลุกกับมะพร้าวขูดขาว พักไว้ 1 ชั่วโมง ที่ต้องคลุกมะพร้าวขูดไว้เลยเพราะกันไม่ให้ข้าวเม่าที่เปียกน้ำแล้วติดกันเป็นก้อน
- ข้าวเม่ากับมะพร้าวที่คลุกไว้แล้ว เอามากวนกับน้ำตาลปี๊บ กะรสให้หวานตามชอบ กวนจนแห้งได้เนื้อเหนียวปั้นได้
- ข้าวเม่าที่กวนแล้ว มาปั้นหุ้มกล้วยไข่ให้เสมอกันทั้งลูก ไม่หนา และไม่บางเกินไป ที่สำคัญต้องเลือกกล้วยไข่ที่สุกงอมจะได้รสหวานธรรมชาติจากกล้วย วางให้ติดกันเป็นคู่ก่อนนำไปชุบแป้งเพราะที่ร้านขายเป็นคู่ หรือจะทอดแยกทีละลูกก็ได้
- ตั้งกระทะน้ำมันให้ร้อนจนเดือด แล้วลดไฟลงอุณหภูมิคงที่ ค่อยๆ หย่อนกล้วยชุบแป้งลงทอด (แป้งชุบทอดใช้แป้งข้าวเจ้าผสมกับกะทิตัดเค็มด้วยเกลือ) ทอดจนแป้งเปลี่ยนเป็นสีเหลืองทอง ตักขึ้นสะเด็ดน้ำมัน
เคล็ดลับอีกอย่างที่ทำให้คนติดใจข่าวเม่าทอดร้านป้าปราณีคือแป้งฝอยที่ปรุงรสให้ออกเค็มนำ เวลากินกับข้าวเม่าทอดรสหวานมันแล้วตัดรสตัดเลี่ยนได้ดี แป้งที่ทำเป็นแป้งตัวเดียวกันกับที่ชุบข้าวเม่าทอด ป้าจะทอดแป้งฝอยต่างหากหลังจากทอดข้าวเม่าเสร็จ โดยสะบัดแป้งลงทอดในกระทะร้อนๆ และช้อนขึ้นอย่างไวแล้วเอามาโปะไว้บนแพข้าวเม่า
ข้าวเม่าทอด นอกจากจะเป็นอาหารว่างกินเล่นที่กินจริงจังแค่ 2 ลูกก็อยู่ท้อง ทำกินกันหลายพื้นที่โดยเฉพาะพื้นที่ที่มีการทำนาข้าว บางพื้นที่ยังเป็นขนมงานบุญเดือนสิบเช่นจังหวัดพิจิตร มีงานประจำปีเรียกว่า บุญข้าวเม่าทอดหรือข้าวเม่าพอก ชาวบ้านจะขนกล้วยไข่จากสวน ขนข้าวเม่าจากนาของตนมาร่วมบุญ บ้างลงแรงช่วยกันทำขนมข้าวเม่าทอดกันที่วัด ทอดทีละสี่สิบห้าสิบกระทะ ขายให้กับคนที่มาร่วมงานบุญนำเงินเข้าวัด เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาจนปัจจุบัน
เท่าที่อยู่พูดคุยกับคุณป้ามาครึ่งวัน ฉันสังเกตว่าลูกค้าที่แวะมาซื้อข้าวเม่าทอดมีทุกกลุ่มวัย ทั้งลูกค้าเก่าลูกค้าใหม่ หนุ่มสาววัยทำงานบางคนไม่รู้จักว่าคืออะไรก็ถาม พอป้าบอกว่ามันเป็นข้าวเม่าทอดข้างในเป็นกล้วยไข่ ลงท้ายว่าอร่อยนะ ลองดูไหม ก็ตัดสินใจซื้อไปลองกันง่ายๆ ฉันเองก็ไม่รู้ว่าน้องสาวคนนั้นได้ลองกินข้าวเม่าทอดครั้งแรกแล้วจะถูกใจเธอไหม แต่เชื่อว่าเป็นเงิน 20 บาทที่คุ้มค่ากับการได้ลองกินข้าวเม่าทอด
สำหรับใครที่อยู่ละแวกใกล้เคียงกับเราอุดหนุนข้าวเม่าทอดร้านโต๊ะสมรได้ที่ App Robinhood และ LINE MAN เสิร์ชชื่อร้านว่า กล้วยทอดโต๊ะสมร
โทร. 080 630522
อ่านบทความเกี่ยวกับข้าวเม่าเพิ่มเติมได้ที่
