สมัยก่อน พอฝนตกพรำๆ ย่ำเข้าเดือนกรกฎาคม ท้องนาจะเจิ่งนองไปด้วยน้ำ ก็ถึงฤดูแมลงดานาออกมาจับคู่และวางไข่ ตอนกลางวันมันนอนซ่อนตัวอยู่ในแอ่งน้ำขัง เฝ้าไข่ที่วางตามพงหญ้า แม่อุ้ยสวมกุ๊บ (หมวก) ถือกระชังใบน้อยกับสวิง พาหลานๆ ออกไปจับแมลงดา พอถึงทุ่งนาต่างก็งมหาแมลงดากันใหญ่ จับมือเปล่าไม่ได้ก็ใช้สวิงช้อนเอา ได้แมลงดาตัวผู้ สีน้ำตาล ลำตัวยาวรีคล้ายใบไม้ จับมาสองสามตัวก็พอตำน้ำพร…
“น้ำพิกฮ้า” หรือ “น้ำพิกป๋าฮ้า” เป็นน้ำพริกหนึ่งที่นิยมทำเพื่อต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองไม่น้อยหน้าไป
กว่าน้ำพริกอ่อง น้ำพริกหนุ่ม และน้ำพริกตาแดง เครื่องปรุงสำคัญของน้ำพริกปลาร้า คือ ปลาร้า ซึ่งเป็นอีก
เครื่องปรุงรสหนึ่งในอาหารเหนือ น้ำพริกปลาร้าจะอร่อยต้องได้ปลาร้าดี รสอร่อย นำมาสับ ห่อใบตอง หมกไฟ
ให้มีกลิ่นหอมทั้งปลาร้าและใบตองคละคลุ้งไปทั่วครัว เครื่องตำน้ำพริกก็ไม่ผ…
