ยอดกระถิน ผักพื้นบ้านริมรั้ว รสมัน กรอบ ที่นอกจากจะกินแนมกับหอยนางรมเเล้วยังนำมาทำยำได้อร่อยมากด้วย ใช้ยอดอ่อนนำมาคลุกเคล้ากับน้ำยำรสเปรี้ยวหวานเผ็ดหอมกลิ่นน้ำพริกเผา ใส่หมูสับเเละกุ้งที่เคี่ยวกับกะทิจนสุกหอม ราดหน้าด้วยกะทิ โรยหอมแดงเจียวเเละพริกขี้หนูแห้ง
ใบชะมวงให้อร่อยต้องเลือกใบชะมวงที่ไม่อ่อนหรือแก่เกินไป ใบมีรสเปรี้ยวจึงนิยมมาแกงหรือต้มยำ หรือจะกินสดๆแบบเมนูนี้ก็ได้แต่ควรเลือกแต่ใบอ่อนๆ ด้านบน ใช้มือฉีกเอาแกนใบออก ซอยเป็นชิ้นหยาบๆ นำไปขยำให้เข้ากับเครื่องยำต่่างๆเพื่อให้รสเปรี้ยวออกมาผสมกับน้ำยำ
ใบชะคราม ผักพื้นบ้านของจังหวัดสมุทรสงคราม ที่ขึ้นตามดินน้ำกร่อย รสชาติเค็มปะแล่มๆ นำมายำแบบโบราณ อร่อยแซ่บจากพริกเผา หอมมันกะทิ เพิ่มความอร่อยด้วยกุ้งลวก หมูสับ และถั่วลิสงคั่ว
เป็นยำพื้นเมืองที่นำผักลวกหลากหลายชนิดมายำหรือตามความหมายคือคลุกให้เข้ากัน สังเกตว่าไม่มีส่วนผสมของความเปรี้ยวอย่างน้ำมะนาวหรือน้ำมะขามเลย ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของยำทางเหนือที่ยำจะออกไปทางคั่วเสียมากกว่า คือนำเครื่องยำไปผัดกับน้ำมันหอมหรือกระเทียมในกระทะ
พอเริ่มทำเรื่องก็จะใหญ่ขึ้นมาเลยทีเดียว เพราะด้วยเครื่องยำกว่าสิบยี่สิบอย่างรวมกัน ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหมู เครื่องในหมูเกือบทุกส่วน ไหนจะไก่ กุ้ง ปลาหมึกแห้ง วุ้นเส้น เต้าหู้ ฟองเต้าหู ฯลฯ น้ำยำสีแดงฉานแต่ไม่เผ็ดเพราะทำจากพริกชี้ฟ้า กระเทียม รากผักชีโขลกรวมกัน ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาล มะนาว ในสัดส่วนที่เท่าๆกันเพราะสมัยก่อนน้ำยำจะมีรสค่อนข้างเสมอกัน เอกลักษณ์ของยำใหญ่ที่หาไม่ค่อยเจอในสมัยนี้คือการใส่หัวไชเท้าฝานบางๆลงไปด้วย หัวไชเท้า (หรือในตำรามักเขียนว่าหัวผักกาด) กรอบหวานรสไม่ขื่น มีเคล็ดลับตรงฝานหัวไชเท้าบางๆแล้วขยำกับเกลือเบาๆเพื่อลดความขื่น ล้างน้ำทิ้ง 2-3 น้ำแล้วลองชิมดู
อาหารจานนี้เป็นสำรับที่แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจและเพียรหาพยายามหาสิ่งต่างๆนอกฤดูกาลของคนปรุง ยำทวายจึงถือเป็นสำรับพิเศษที่แม้แต่ในรั้วในวังเองก็จะทำเฉพาะเวลามีงานใหญ่เท่านั้น ลักษณะพิเศษของยำทวายจะมีการหั่นผักจะไม่เหมือนยำอื่นๆคือต้องหั่นเป็นเส้นยาว เลือกใช้ผักบุ้งไทย ถั่วงอก หน่อไม้ มะเขือยาว ถั่วฝักยาว หัวปลี และมีพริกหยวกเพื่อตัดเลี่ยน สูตรโบราณจะใช้เนื้ออกไก่ต้มฉีกเป็นฝอยๆ ส่วนน้ำยำปรุงจากพริกแกงแดง สีน้ำยำแดงวาวจากน้ำมันพริก หอมน่ารับประทาน รสชาติเข้มข้นออกรสหวานอมเปรี้ยว แต่ไม่บาดคอ เพราะกลมกล่อมด้วยเนื้อปลาสลาดย่างโขลกจนฟูที่ตำไปกับพริกแกง เมื่อจัดเสิร์ฟจึงราดน้ำยำบนผักลวก หยอดหน้าด้วยหัวกะทิ โรยอกไก่ฉีก หอมเจียว และงาขาวคั่ว (ซึ่งบางตำรับก็ว่าไม่ใส่)
เมนูอาหารคาวจากสตรอว์เบอร์รีพันธุ์พระราชทาน 80 รสชาติเปรี้ยวนำ อมหวานหน่อยๆ เหมาะมากที่จะนำมายำทานคู่กับก้านคะน้ากรอบๆ กุ้งสดเด้งๆ และเม็ดมะม่วงหิมพานต์มันๆ เป็นเมนูอาหารว่างที่ถูกใจสายแซ่บ
ยำสำหรับสายสุขภาพของแท้คงหนีไม่พ้นยำผลไม้รวม ทั้งแอปปิล องุ่นแดง มะม่วงเปรี้ยว ข้าวโพดหวาน และมะเขือเทศราชินีแหล่งรวมวิตามินต่างๆ เคล้าน้ำยำรสเด็ดเปรี้ยวอมหวานที่เพิ่มน้ำปลาหวานให้ความหวานหอม กลมกล่อม เป็นเมนูที่กินเเล้วสดชื่นเหมาะกับหน้าร้อนสุดๆ
ยำหมึกย่าง เมนูที่ทุกๆ คนต่างชื่นชอบ และเป็นเมนูยอดฮิต น้ำยำรสเด็ด เปรี้ยว หวาน เค็ม ยำกับหมึกย่างหอมๆ แต่อยากทำกินเองหรือปาร์ตี้เล็กๆ ในครอบครัว ประหยัดกว่าซื้อกินเองเป็นไหนๆ
ยำมะนาวปลาร้ากุ้งสด เมนูนี้แด่สายแซ่บสายชอบของเปรี้ยว ๆ แบบน้ำลายสอ กับเมนูนี้เลย “ยำมะนาวปลาร้ากุ้งสด” โดยเราจะนำมะนาวสด ๆ มาหั่นเป็นชิ้นๆ เคล้าน้ำยำที่ผสมกับปลาร้า ให้ได้ความนัว มีรสเผ็ดจากพริกจินดาเเดง เพิ่มความเด็ดเข้าไปอีกด้วยเนื้อกุ้งเด้ง ๆ แค่พูดก็น้ำลายจะหก
ยำหูหมู เมนูยำสุดแซบๆ รสชาติเข้มข้น อร่อยจัดจ้าน หูหมูนุ่มๆ กรุบๆ กับผักยำต่างๆ ใส่น้ำยำรสเด็ด ลงไปคลุกเคล้า หอมอร่อยจัดจ้านเข้ากัน เคล็ดลับคือ เลือกหูหมูที่สด สะอาด ไม่มีกลิ่น จากนั้นนำมาต้มให้สุก มาหั่นให้เป็นชิ้นๆ บางๆ แล้วใส่ผักยำต่างๆ ลงไป จากนั้นนำมาคลุกเคล้า กับน้ำยำรสเด็ด จะได้ยำหูหมู รสชาติเข้มข้น อร่อยจัดจ้าน
ผลไม้ที่แค่เห็นก็น้ำลายสอ เปรี้ยวปากโดยที่ยังไม่ทำอะไรเลย อย่างตะลิงปลิง ที่ตอนสมัยเด็กชอบเก็บมาจิ้มกินกับพริกเกลือหรือกะปิ ให้เปรี้ยวจี๊ดสะใจมากกว่าเดิมกับสูตร ยำตะลิงปลิง รสเด็ด เค็ม เปรี้ยว หวาน แซบ
ยำหอยแครงทรงเครื่อง หอยแครงไม่ว่าจะนำมาลวกหรือย่างก็อร่อย นำมาทำเป็นยำก็อร่อยเหมือนกัน นำหอยแครงสดๆ มาลวกให้พอสุก ยำกับสมุนไพรไทยอย่างตะไคร้ หอมแดง ใบสะระเเหน่และเครื่องยำอีกมากมาย คลุกเคล้ากับน้ำยำน้ำพริกเผา รสชาติหวาน เปรี้ยว เค็ม รสกลมกล่อม
เมนูยำจากวัตถุดิบที่หลายคนต้องคุ้นเคยอย่างหมูยอเเละไส้กรอก โดยใช้ไส้กรอกรมควันหนังกรอบเเละหมูยอพริกสดนำมาหั่นเป้นชิ้นพอดีคำ คลุกเคล้ากับน้ำยำพิ้นฐานรสเด็ดจาก KRUA.CO ที่วิธีทำนั้นไม่ยากแต่แซบมาก เพิ่มความอร่อยเเละกลิ่นหอมให้กับยำด้วยน้ำพริกเผา เป็นยำที่ครบทุกรสชาติจริงๆ
เมนูยำที่เปลี่ยนให้อาหารกระป๋องน่ากินมากกว่าที่เคย ใช้หอยลายกระป๋องทอดกรอบที่หาซื้อได้ง่ายตามร้านสะดวกซื้อทั่วไปมาคลุกเคล้ากับน้ำยำรสแซบซี๊ด เพิ่มกลิ่นหอมจากเครื่องสมุนไพรไทย ทั้งหอมแดง ตะไคร้ ขิง เเละใบมะกรูดซอย โรยด้วยถั่วลิสงอีกซักหน่อย บอกเลยว่าทั้งแซบทั้งน่ากินสุดๆ
อาหารจานยำที่รวมความกรอบจากขนมถุง ทั้งเผือกเเผ่นทอดกรอบ หมูแผ่น เเละปลาหมึกกรอบที่่หาได้ง่ายจากร้านสะดวกซื้อใกล้บ้าน นำมาคลุกเคล้ากับน้ำยำพื้นฐานรสแซบจัดจ้าน โรยด้วยเม็ดมะม่วงหิมพานต์เพิ่มความมัน อร่อยลงตัวมากๆ
ยำหอยนางรม เมนูที่ใครๆ เห็นก็ต้องน้ำลายแตก กับเมนู ที่มาพร้อมกับหอยนางรมเต็มคำ เรียกได้ว่าจะตักกี่คำก็เจอแต่หอย หอยนางรมสดๆ ยำกับน้ำยำน้ำพริกเผา พร้อมกับ เครื่องสมุนไพรต่างๆ เเละยอดกระถิ่น ที่ทานเเล้วเข้ากันมากๆ รสชาติ แซบ กลมกล่อม
ลาบปลาซิวทอดกรอบ ปลาซิวนี้มาทอดกรอบทาน ทานได้ทั้งตัว จะทานเล่นๆ หรือเป็นกับแกล้ม แต่ถ้านำมาทำเป็นเมนูลาบ ก็อร่อยไม่เเพ้กัน มีทั้งพริกป่น ข้าวคั่ว เเละสมุนไพร เพื่อเพิ่มความหอมเเละรสชาติต่างๆ
ยำเเบบโบราณที่ทำง่าย วัตถุดิบไม่เยอะ เเถมยังกินง่ายอร่อยได้ประโยชน์เต็มๆ เมนูที่ใช้ใบบัวบกผักพื้นบ้านมากสรรพคุณ ทั้งแก้ร้อนในคลายร้อน ช้ำใน นำมายำกับมะนาว น้ำปลา น้ำตาลเพิ่มความจัดจ้านด้วยพริกขี้หนู คลุกเคล้ากับมะพร้าวคั่วเเละกุ้งต้ม เหมาะกับหน้าร้อนบ้านเรา
พล่าหรือยำกุ้งมะอึกจานนี้ได้ความเปรี้ยวและกลิ่นหอมจากมะอึก เคล็ดลับอยู่ที่การลวกกุ้งให้สุกกำลังดี ปรุงน้ำยำให้ออกหวานเค็มเผ็ดเล็กน้อย เพราะได้รสเปรี้ยวจากมะอึก เลือกซื้อมะอึกผลสีส้มๆเหลือง เนื้อจะสุกเปรี้ยวหวานกำลังดี
เนื้อปลาสีส้มที่ใครๆต่างก็รัก ทั้งอร่อยและมีประโยชน์จากโอเมก้า 3 ต่อสมอง ปรุงรสเครื่องลาบแบบแซ่บๆ เพิ่มคุณประโยชน์ด้วยต้นอ่อนทานตะวันที่มี GABA กรดอะมิโนที่ช่วยบำรุงสมองป้องกันอัลไซเมอร์ และมีวิตามินบี 1 บี 6 วิตามินซี วิตามินอี โฟเลตและซีลีเนียมอีกด้วย
ข้าวยำแหนมอาหารภาคเหนือ ที่นำเอาข้าวสวยมาคลุกกับน้ำพริกแกงให้รสเผ็ดเพิ่มกลิ่นหอมจากพริกแจว นำมาปั้นเป็นก้อนทอดจนเหลืองกรอบ บิให้แตกคลุกเคล้ากับแหนมสดให้รสเปรี้ยว ใส่ขิงอ่อน พริกป่น เเละหอมแดง โรยหน้าด้วยถั่วลิสงคั่วเเละพริกขี้หนูแห้งทอด กินรวมกันเเล้วบอกเลยว่า อร่อยจนวางช้อนไม่ลงเเน่นอน
ตำส้มภาคอีสาน จะใช้มะละกอหรือผักผลไม้หลายๆชนิดมาตำเคล้ากับเครื่องปรุง ทำให้ในหนึ่งครกมีรสชาติที่หลากหลาย สำหรับสูตรนี้เป็นเมนูที่นำเส้นมะละกอมาทอดให้เหลืองกรอบ เนื้อสัมผัสเวลากินก็จะต่างจากเเบบเดิม ใส่ปูเค็ม ปรุงรสด้วย น้ำตาลปี๊บ น้ำปลา น้ำมะขามเปียกเเละมะนาว รสเผ็ดเค็มเปรี้ยวหวาน วางปูนิ่มทอดกรอบๆไว้ด้านบนเพิ่มความกรอบเเบบทวีคณู
มะม่วงเบาดูจะเป็นของหายากในกรุงเทพฯ แต่ตั้งแต่จังหวัดนครศรีธรรมราชลงไปทางใต้มีปลูกกันทั่วไป ออกผลตลอดทั้งปี ลักษณะผลดิบมีรสเปรี้ยวจัดมาก ฉ่ำน้ำ กินได้ทั้งเปลือก นิยมนำมาแช่อิ่ม ยำ แกง หรือปั่นเป็นเครื่องดื่ม ยำมะม่วงเบารสเปรี้ยวจัดจ้านเข้ากันกับกะปิ เพิ่มเนื้อปลากรอบให้เคี้ยวกรุบกรับ หรือจะเปลี่ยนจากปลากรอบเป็นกุ้งเสียบ ปลาหมึกกรอบก็ย่อมได้
